บรรดาอิมามทั้ง 12 ของชีอะฮ์อิมามียะฮ์
ตามริวายะฮ์(คำรายงาน) กล่าวว่า บรรดาอิมามจำนวน 12 ท่าน ของชีอะฮ์อิมามียะฮ์ เป็นผู้สืบทอดเจตนารมณ์และตัวแทนของท่านศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ)และเป็นอะฮ์ลุลบัยต์(วงศ์วาน) ของท่านศาสดา หลังจากการจากไปของท่านศาสดา (ศ็อลฯ)
อิมามท่านแรก คือ อิมามอะลี(อ.) และบรรดาบุตรและลูกหลานของท่าน คือ บรรดาอิมามหลังจากท่าน โดยทั้งหมดนั้น ล้วนเป็นผู้ที่สืบเชื้อสายมาจากท่านหญิงฟาฏิมะฮ์ ซะฮ์รอ ทั้งสิ้น
ตามความเชื่อของชีอะฮ์ อิมามียะฮ์ บรรดาอิมามได้รับการแต่งตั้งจากอัลลอฮ์ (พระผู้เป็นเจ้า) และมีคุณลักษณะต่างๆ เช่น ความบริสุทธิ์ปราศจากมลทิน (อิศมะฮ์) ความประเสริฐเหนือผู้อื่นใด ความรอบรู้ในสิ่งเร้นลับ(ฆ็อยบ์) และเป็นผู้ให้การอนุเคราะห์(ชะฟาอะฮ์) ทั้งนี้ บรรดาอิมามยังปฏิบัติภารกิจของท่านศาสดาอีกด้วย เช่น การรับคำวิวรณ์ (วะฮีย์)และการนำมาซึ่งหลักศาสนบัญญัติ(ชะรีอะฮ์)
ขณะที่ชาวอะฮ์ลิซซุนนะฮ์ ไม่ยอมรับความเป็นอิมาม(อิมามะฮ์)ของบรรดาอิมามของชีอะฮ์ แต่ทว่าพวกเขานั้นมีความรักและความปรารถนาดีต่อบรรดาอิมามและยอมรับในฐานะที่เป็นแหล่งที่มาของความรู้ทางศาสนาและวิชาการทั้งหลาย
นามของบรรดาอิมาม มิได้ถูกกล่าวไว้ในอัลกุรอาน แต่มีริวายะฮ์จากท่านศาสดา เช่น ฮะดีษจากท่านญาบิร และฮะดีษสิบสองคอลีฟะฮ์และฮะดีษที่กล่าวถึงจำนวนของบรรดาอิมาม ด้วยเหตุนี้เอง ตามริวายะฮ์ กล่าวไว้ว่า บรรดาอิมามและตัวแทนของท่านศาสดา จึงมีจำนวน 12 ท่านและทั้งหมดนั้นมาจากเผ่าพันธุ์กุเรชและเป็นอะฮ์ลุลบัยต์ของท่านศาสดาทั้งสิ้น
ในขณะที่ทัศนะของชีอะฮ์อิษนาอะชะรียะฮ์(ชีอะฮ์อิมามสิบสอง) ต่างเชื่อว่า ท่านอิมามอะลีนั้นได้รับการแต่งตั้งเป็นตัวแทนของท่านศาสดา จากวจนะของท่าน และหลังจากนั้น ได้มีการแต่งตั้งอิมามอย่างเปิดเผยและชัดเจนด้วยริวายะฮ์ของท่านศาสดา
บรรดาผู้สืบทอดหลังจากท่านศาสดา(ศ็อลฯ) จำนวน 12 ท่าน ซึ่งมีรายชื่อ ดังต่อไปนี้
อะลี บินอะบีฏอลิบ ฮะซัน บินอะลี ฮุเซน บินอะลี อะลี บินฮุเซน มุฮัมมัด บินอะลี ญะอ์ฟัร บิน มุฮัมมัด มูซา บินญะอ์ฟัร อะลี บินมูซา มุฮัมมัด บินอะลี อะลี บินมุฮัมมัด ฮะซัน บินอะลี และอัลมะฮ์ดี (อ.ญ)
ตามทัศนะที่เป็นที่รู้จักของชีอะฮ์ ระบุว่า บรรดาอิมามจำนวนสิบเอ็ดท่านถูกทำชะฮาดะฮ์ (ชะฮีด) ในขณะที่อิมามท่านสุดท้าย คือ อิมามมะฮ์ดี ผู้ที่ถูกรอคอย กำลังอยู่ในช่วงการเร้นหาย และในอนาคต จะปรากฏกายและทำให้แผ่นดินเต็มไปด้วยความยุติธรรม
อะฮ์ลิซซุนะฮ์ ไม่ยอมรับบรรดาอิมามทั้งสิบสอง ในฐานะที่เป็นอิมามและตัวแทนของท่านศาสดา(ศ็อลฯ) แต่ทว่าพวกเขากลับมีความรักในบรรดาอิมามทั้งสิบสองท่าน
ได้มีการบันทึกชีวประวัติของบรรดาอิมามของชีอะฮ์ ทั้งในตำราของชีอะฮ์ เช่น หนังสืออัลอิรชาดของเชคมุฟีดและหนังสือดะลาอิล-อัลอิมามะฮ์ และในตำราของอะฮ์ลิซซุนนะฮ์ เช่น หนังสือยะนาบิอุลมะวัดดะฮ์ และหนังสือตัซกิเราะตุลเคาวาศ
สถานภาพและคุณลักษณะต่างๆ
ความเชื่อในความเป็นอิมาม(อิมามัต)ของอิมามทั้งสิบสอง ถือเป็นหนึ่งในหลักการของชีอะฮ์อิษนาอะชะรียะฮ์ (1) ในทัศนะของชีอะฮ์ เชื่อว่า บรรดาอิมามได้รับการแต่งตั้งจากอัลลอฮ์ โดยผ่านท่านศาสนทูตแห่งอิสลาม(2)
บรรดาชีอะฮ์ ต่างเชื่อว่า ถึงแม้ว่า จะไม่มีกล่าวนามของบรรดาอิมามในอัลกุรอานก็ตาม แต่จากโองการอัลกุรอานต่างๆ เช่น โองการอูลิลอัมร์ โองการตัฏฮีร โองการวิลายะฮ์ โองการอิกมาล โองการตับลีฆและโองการศอดิกีน ได้ชี้ให้เห็นถึงประเด็นอิมามะฮ์ของบรรดาอิมาม(ผู้นำ)ทั้งสิ้น (3) ซึ่งแน่นอนว่า ยังมีริวายะฮ์ต่างๆมากมายที่ได้กล่าวชื่อและจำนวนของบรรดาอิมาม(4)
ตามความเชื่อของชีอะฮ์ บรรดาอิมามมีหน้าที่ความรับผิดชอบของศาสดา(ศ็อลฯ) เช่น การอธิบายโองการอัลกุรอาน การอธิบายหลักการปฏิบัติ การอบรมผู้คนในสังคม การตอบคำถามทางศาสนา การดำรงความยุติธรรมในสังคมและการปกป้องเขตพรมแดนของอิสลาม แต่มีความแตกต่างระหว่างพวกเขากับศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) ก็คือ การรับคำวิวรณ์(วะฮ์ยู) การนำศาสนบัญญัติ(ชะรีอัต)(5)
คุณลักษณะจำเพาะ
ตามทัศนะของชีอะฮ์ อิมามียะฮ์ เห็นว่า บรรดาอิมามทั้งสิบสองท่าน จะต้องมีคุณลักษณะพิเศษต่างๆเหล่านี้ :
ความบริสุทธิ์ปราศจากมลทิน(อิศมัต) : บรรดาอิมามก็เหมือนศาสดาของอิสลาม มีความบริสุทธิ์ปราศจากบาปและความผิดพลาดใดๆทั้งสิ้น
ความสูงส่งเหนือกว่าผู้อื่น : ในทัศนะของบรรดาผู้รู้ของชีอะฮ์ เชื่อว่า บรรดาอิมาม หลังจากศาสดาของอิสลาม(ศ็อลฯ) มีความสูงส่งเหนือกว่าบรรดาศาสดา มวลเทวทูต(มะลาอิกะฮ์) และผู้อื่นใด(7)ริวายะฮ์(คำรายงาน) บ่งบอกถึงความสูงส่งของบรรดาอิมาม ซึ่งอยู่ในระดับมุสตะฟีฎ(รายงานที่มีผู้รายงานเป็นจำนวนมาก แต่ยังไม่ถึงระดับมุตะวาติร) แต่ทว่ายังมีรายงานในระดับมุตะวาติรอีกด้วยเช่นกัน(8)
ที่่มา