วิเคราะห์ทัศนะอิบนุตัยมียะฮ์ ว่าด้วยเรื่องพระเจ้า ตอนที่ 2

บทความโดย เชคอับดุลญะวาด สว่างวรรณ

ความเชื่อเรื่อง อัลลอฮ์ทรงมีเรือนร่าง (ตัจญะซีม – تَجْسيْمٌ)

มุชับบิฮะฮ์ (مشبهة) คือ กลุ่มที่เปรียบอัลลอฮ์เหมือนมัคลูก หรือเปรียบมัคลูกเหมือนอัลลอฮ์

มุญัซซิมะฮ์ (مجسمة) คือ กลุ่มที่เชื่อว่า อัลลอฮ์ มีเรือนร่างอวัยวะเช่น มี มือ มีเท้า มีใบหน้า

ตัจญะซีม เป็นความเชื่อเกี่ยวกับอัลลอฮ์ที่บาติ้ล คือ ใช้ไม่ได้ ไม่ถูกต้อง

ความเชื่อนี้ได้รับอิทธิมาจากชาวยิว ที่ถ่ายทอดความเชื่อของพวกเขาสู่โลกมุสลิมตั้งแต่ยุคสามร้อยปีแรกแห่งฮิจญ์เราะฮ์ศักราช เรียกว่า “อิสรออิลีย๊าต – นิทานยิว” นักเล่านิทานยิวตัวยงเช่น กะอับ อัลอะห์บาร และ วะฮับ บิน มุนับบิฮ์ เป็นต้นฯ

คนที่มีความเชื่อเช่นนี้เรียกว่าพวก “มุญัซซิมะฮ์” ซึ่งพวกเขาก็คือพวก “มุชับบิฮะฮ์” นั่นเอง

คนกลุ่มนี้เชื่อว่า อัลลอฮ์ (ตะอาลา) ทรงมีเรือนร่าง รูปลักษณ์ สัณฐานในลักษณะ เพศชาย นั่งประทับบนกุรซีบ้าง บนอารัชบ้าง ซึ่งเราจะพบคำอธิบายของคนกลุ่มนี้วนเวียนอยู่ในตำราของพวกเขา ที่อธิบายเกี่ยวกับอะกีดะฮ์-ความเชื่อและเรื่องเตาฮีด(การมอบความเป็นเอกะแด่อัลลอฮ์)

ผู้อ่านจะพบเห็นความเชื่อผิดๆเหล่านี้อยู่ในตำราที่อ้างว่าเป็นตำราที่อิหม่ามอะหมัด บิน ฮัมบัลแต่ง ชื่อ “กิตาบ อัซซุนนะฮ์” ในตำรานี้ถือว่าเป็นพยานหลักฐานเพียงพอแล้วสำหรับแนวคิดของพวกมุญัซซิมะฮ์

พวกมุญัซซิมะฮ์และมุชับบิฮะฮ์นี้จะยืนยันว่า อัลลอฮ์ ตะอาลา ทรงมีอวัยวะ และพวกเขาได้เรียกลักษณะดังกล่าวว่า เป็น ซีฟะฮ์(ซีฟัต-คุณลักษณะของอัลลอฮ์)เช่น ยะดุน-มือ / อะซอบิ๊ห์-นิ้วมือ / วัจญะฮุน-ใบหน้า / ซาก-หน้าแข้ง/ กอดัม-ขา / ริจญะลุน-เท้า / อัยนุน-ดวงตา / ญัมบุน-สีข้าง / ญูลูส-การนั่ง / ฮะรอกะฮ์-การเคลื่อนไหวไปมา / ฮัดดุน-มีขอบเขต / ญิฮะตุน/มีทิศทาง เป็นต้นฯ

ลักษณะดังกล่าวนี้คือลักษณะของสิ่งใหม่ หรือสิ่งที่ถูกสร้าง

คนกลุ่มนี้ได้อาศัยกุรอ่านและฮะดีษบางส่วนมาอ้างอิงในความเชื่อของพวกเขา เช่น

يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ
 

ยะดุน(มือ)ของอัลลอฮ์ทรงอยู่เหนือมือของพวกเขา [48.10]

الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى
 

(อัลลอฮ์) ผู้ทรงเราะห์มาน ทรง (อิสติวาอ์) สถิตย์อยู่บนบัลลังก์ [20.5]

كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ
 

ทุกสิ่งย่อมพินาศ ยกเว้น วัจญะฮุน(ใบหน้า)ของพระองค์ [28.88]

يَوْمَ يُكْشَفُ عَنْ سَاقٍ
 

วันที่”ซ๊าก-หน้าแข้ง”จะถูกเลิกขึ้น [68.42] เป็นต้นฯ

บรรดานักวิชาการอิสลามตั้งแต่สมัยสามร้อยปีแรก ได้ทำการตะอ์วีล-ตีความ โองการกุรอ่านเหล่านี้ด้วยความหมายที่มอบความบริสุทธิ์แด่อัลลอฮ์ตะอาลา เช่น ยะดุน หมายถึง กุดเราะฮ์-อำนาจของอัลลอฮ์ เป็นต้น

สาเหตุที่นักวิชาการมุสลิมส่วนมากได้กล่าวว่า ความเชื่อกลุ่มมุญัซซิมะฮ์นี้เป็นความเชื่อที่เสียหาย ไม่ถูกต้องก็เพราะ ความเชื่อนี้ได้ทำให้อัลลอฮ์ (ตะอาลา) ทรงมี ญิซมุน-เรือนร่าง

ญิซมุน-เรือนร่างนั้นจำเป็นต้องเป็นสิ่งที่มีขอบเขตและถูกจำกัด เรียกว่า “มะห์ดู๊ด” ดังนั้นสิ่งที่เป็น”มะห์ดู๊ด” จึงไม่ใช่ “อัลลอฮ์”

สิ่งที่มีขอบเขตคือ มุมกิน ที่ต้องการพึ่งพาไปยังสิ่งอื่นในการดำรงอยู่ และสิ่งที่ห้อมล้อมมันนั้นย่อมแข็งแกร่งกว่ามัน

ประการต่อมา ญิซมุน – สิ่งที่มีเรือนร่าง ตั้งอยู่บนมิติทั้งสามคือ กว้าง,ยาว,สูง นั่นหมายความว่า สิ่งนั้นต้องมีสภาวะเป็นสสารวัตถุและมีรูปร่าง

ขณะที่อัลลอฮ์(ตะอาลา) ทรงมีความเพียงพอไม่พึ่งพาสิ่งใด อัลลอฮ์ไม่ถูกจำกัดอยู่ในขอบเขตเพราะอัลลอฮ์ไม่มีที่สิ้นสุด แต่อัลลอฮ์คือผู้สร้างวัตถุสสาร เรือนร่าง และรูปลักษณ์ทั้งหลาย

อัลลอฮ์(ตะอาลา)คือผู้ทรงดลบันดาลให้วัตถุสสารทั้งหลายมีลักษณะที่ต้องการเนื้อที่ในการดำรงอยู่ แล้วอัลลอฮ์ผู้สร้างจะมีลักษณะเช่นสิ่งที่พระองค์สร้างมาได้อย่างไรเล่า ?

تعالى الله عما يقول الظالمون علوّاً كبيراً
 

อัลลอฮ์ ทรงสูงส่ง เหนือจากสิ่งที่พวกเขากล่าว ทรงสูงส่ง อย่างใหญ่หลวง

โปรดติตตามตอนต่อไป

ขอขอบคุณ เฟซบุ๊ก Javad Savangvan