موعود در نهج البلاغه

 

مقدمه

اندیشه پیروزی نهایی، تشکیل مدینه فاضله و حکومت واحد جهانی براساس قسط و عدل، آرزوی دیرینه همه ملت ها است؛ تا جایی که طرفداران تمام ادیان الهی آینده جهان را از آن خود می دانند.
در اسلام نیز نگرش به آینده و تشکیل حکومت واحد جهانی براساس قسط و عدل و از بین بردن ظلم و جور از جایگاه ویژه ای برخوردار است که از آن در بینش اسلامی به مهدویت یاد می شود.
اینک نکاتی چند از نهج البلاغه در این باره:
 

 

1- خالی نبودن زمین از حجت های الهی

«ولم یخل الله سبحانه خلقه من نبی مرسل، او کتاب منزل، او حجه لازمه، أو محجه قائمه» (1)
خداوند هیچ گاه بندگان خود را بدون پیامبر یا کتابی آسمانی، یا برهانی قاطع، یا راهی استوار رها نساخته است.
نیز درجای دیگر فرمود:
«لاتخلو الارض من قائم لله بحجه إما ظاهراً مشهوراً و إما خائفاً مغموراً، لئلا تبطل حجج الله و بیناته. و کم ذا و أین أولئک؟ اولئک - والله - الاقلون عدداً و الاعظمون عندالله قدراً، یحفظ الله بهم حججه و بیناته، حتّی یودعوها نظرأهم» (2)
زمین هیچ گاه از حجّت الهی، تهی نیست که برای خدا با برهان روشن قیام کند- یا آشکار و شناخته شده، یا بیمناک و پنهان – تا حجت خدا باطل نشود و نشانه هایش از میان نرود. با این همه این قامت های برافراشته تعدادشان چه قدر؟ و در کجا هستند؟ به خدا سوگند که تعدادشان اندک، ولی نزد خدا، بزرگ مقدارند، که خدا به وسیله آنان حجت ها و نشانه های خود را نگاه می دارد تا به کسانی که همانند شان هستند، بسپارند.
 

 

2- امام زمان، جانشین پیامبران الهی

«... بقیه من بقایا حجته، خلیفه من خلائف أنبیائه» (3)
او (امام زمان (عج)) باقی مانده حجت های خدا و جانشینی از جانشینان پیامبران است.
 

 

3- غیبت طولانی امام زمان

«فهو مغترب إذا اغترب الإسلام، و ضرب بعسیب ذنبه، و ألصق الارض بجرانه» (4)
در دورانی که اسلام به غربت دچار شود و همچون شتر در راه مانده، ناتوان از خیزش گردد، او (امام زمان (عج)) پنهان شده و از دیده ها غایب می گردد.

 

 

4- ظهور امام زمان بعد از انتظاری طولانی

«فی ستره عن النّاس لا یبصر القائف أئره و لو تابع نظره» (5)
در زمان غیبت و پنهان بودنش از مردم، جویندگان (منتظران) اثری از او نخواهند یافت، گرچه بسیار بجویند.
 

 

5- اجتماع مؤمنان در پیرامون امام زمان

«فإذا کان ذلک ضرب یعسوب الدّین بذنبه، فیجتمعون إلیه کما یجتمع قزع الخریف» (6)
هنگامی که وضع بدین منوال شد، پیشوای دین قیام کند، پس مؤمنان به سرعت همانند ابرهای پاییزی. در اطرافش جمع شوند.
 

 

6- روی آوردن دنیا به اهل بیت پیامبر (ص) بعد از ظهور امام زمان

«لتعطفنّ الدّنیا علینا بعد شماسها عطف الضّروس علی ولدها، و تلا عقب ذلک: و نرید أن نمنّ علی الّذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم أئمه و نجعلهم الوارثین» (7)
دنیا پس از چموشی، همچون شتری که از دادن شیر به دوشنده اش خودداری می کند و برای فرزندش می گذارد، به ما (اهل بیت پیامبر (ص)) روی می آورد. آن گاه این آیه را تلاوت نمود: و اراده کردیم بر مستضعفان زمین، منّت گذارده، آنان را امامان و وارثان روی زمین گردانیم.
 

 

7- کامل شدن نعمت ها و برآورده شدن آرزوها در عصر ظهور

«فکانکم قد تکاملت من الله فیکم الصّنایع، وأراکم (أتاکم) ما کنتم تأملون» (8)
گویا می بینم در پرتو خاندان پیامبر (ص) نعمت های خدا بر شما کامل شده و به آنچه آرزو دارید، رسیده اید.
 

 

8- الهی شدن خواسته های بشر در زمان ظهور

«یعطف الهوی علی الهدی، إذا عطفوا الهدی علی الهوی» (9)
او (امام زمان (عج)) خواسته ها را تحت الشعاع هدایت الهی قرار می دهد، هنگامی که مردم هدایت را تحت الشعاع هوا و هوس خویش قرار داده اند.
 

 

9- محوری شدن قرآن در عصر ظهور

«و یعطف الرّای علی القرآن إذا عطفوا القرآن علی الرّای» (10)
آن هنگامی که مردم قرآن را به رأی خود تفسیر کنند، او (امام زمان (عج)) آرا و نظرات مردم را تابع قرآن قرار خواهد داد.
 

 

10- کیفر شدن طاغوتیان و ستم گران در حکومت امام عصر

«الا و فی غد - و سیأتی غد بما لا تعرفون - یأخذ الوالی من غیرها عمالها علی مساوی اعمالها» (11)
آگاه باشید! فردا، فردایی است ناشناخته؛ کسی بر شما حکومت خواهد کرد از غیرخاندان حکومت ها؛ او عمّال و رؤسای حکومت ها را بر اعمال بدشان کیفر خواهد کرد.
 

 

11- آشکار شدن ثروت ها و منابع زیرزمینی در زمان امام عصر

«وتخرج له الارض أفالیذ کبدها و تلقی إلیه سلماٌ مقالیدها» (12)
زمین میوه های دلش را برای او خارج خواهد ساخت و کلید گنج هایش را به او تسلیم خواهد کرد.
 

 

12- حاکمیت عدل اسلامی در عصر ظهور

«فیریکم کیف عدل السّیره» (13)
آن حضرت (امام زمان (عج)) عدالت گستری و سیره پیامبر (ص) را در عدالت به شما نشان خواهد داد.
 

 

13- احیای مجدد قرآن و سنت پیامبر (ص) درعصر ظهور

«ویحیی میت الکتاب و السّنّه» (14)
او (امام زمان (عج)) کتاب قرآن و سنّت پیامبر (ص) را که قبلاٌ مرده بود، زنده خواهد کرد.
 

 

14- نابود شدن فتنه ها و فتنه گران توسط امام عصر (عج)

«یا قوم، هذا إبّان ورود کل موعود، و دنوّ من طلعه ما لا تعرفون. ألا و إنّ من أدرکها منّا یسری فیها بسراج منیر، و یحذو فیها علی مثال الصّالحین» (15)
اکنون هنگام رسیدن فتنه هایی است که به شما وعده داده شد و زمان آغاز آن نامعلوم و بدانید آن کس از ما که با آن فتنه ها روبه رو شود، یا چراغی روشنگر در آن گام نهد و بر همان سیره و روش صالحان رفتار نماید.

 

15- آزادی ملّت های دربند از سلطه ستمگران توسط امام عصر (عج)

«لیحلّ فیها ربقاً و یعتق فیها رقّاً» (16)
او (امام زمان (عج)) گره ها را بگشاید؛ بردگان وملت های اسیر را آزاد سازد.
 

 

16- پراکنده شدن اجتماع گمراهان وگردآمدن حق جویان پراکنده در عصر ظهور

«ویصدع شعبا، و یشعب صدعاٌ» (17)
او (امام زمان (عج)) جمعیت های گمراه و ستمگر را پراکنده نماید و حق جویان پراکنده را به دور هم گرد آورد.

 

پی نوشت ها :

1. نهج البلاغه، خطبه 1 / 38.
2. همان، حکمت 147/11.
3. همان، خطبه 182/24.
4. همان.
5. همان، خطبه 150/4.
6. همان، غریب کلام. 1
7. قصص، 5.
8. نهج البلاغه، حکمت 209.
9. همان،خطبه 100/7.
10. همان، خطبه 138/1.
11. همان.
12. همان، خطبه 138 / 2 – 3.
13. همان، خطبه 138 / 3.
14. همان.
15. همان، خطبه 150/2- 3.
16. همان، خطبه 150/3 - 4.
17. همان، خطبه 150/4.