شیعه در هندوستان
  • عنوان مقاله: شیعه در هندوستان
  • نویسنده:
  • منبع: نشریه انتظار نوجوان، مرداد 1386، شماره 25
  • تاریخ انتشار: 2:18:48 4-9-1403


هند سرزمین وسیعی است که در جنوب آسیا و کنار آب های گرم اقیانوس هند به صورت مثلثی قرار دارد. آب و هوای هند گرم و مرطوب است، اما این حالت در همه ‎ ‎جای آن یکسان نیست.
نژاد مردم هند، سفید، سیاه و زرد است و زبان رسمی آنان، هندی است، ولی زبان های انگلیسی و فارسی هم در این کشور رواج دارد.
دین اکثریت مردم، هندو (برهما) و اسلام دومین ایین این کشور است. ایین های بودا و مسیح و زرتشت نیز در هند پیروانی دارد. مرکز حکومت هند، شهر قدیمی و تاریخی دهلی نوست.
در قرن اول هجری، اسلام به هند راه یافت. بازرگانان مسلمان و نیروهای نظامی در این مورد نقش مهمی بر عهده داشتند. غزنویان نخستین کسانی بودند که هندوستان را با دین اسلام آشنا کردند. در اواخر قرن چهارم هجری و ابتدای قرن یازدهم میلادی، محمود غزنوی ، تحت عنوان جهاد اسلامی و نبرد با بت پرستی و بی دینی به سرزمین هند یورش برد و بخش بزرگی از هند را فتح کرد. در زمان پادشاهان غزنوی، گروهی از دانش مندان ایرانی از جمله ابوریحان بیرونی به هند رفتند.
در دوران حکومت مسلمانان در هند، با این که آزادی وجود داشت، خیلی ها مسلمان شدند و تا قرن ها زبان فارسی، زبان رسمی کشور بزرگ هندوستان بود تا این که بعدها با توطئه های استعمارگران انگلیسی، هندوستان مستعمره انگلیس شد. استعمار هند قرن ها ادامه داشت که در این مدت بسیاری از منابع هند به تاراج رفت و سر انجام هند، به یاری گاندی و رهبران مسلمانی چون مولانا ابوالکلام آزاد، مولانا محمد علی و شوکت علی، رها گشت. در این خروش ها و قیام ها، مسلمانان هدف شان عالی تر از هندوها بود و آن هدف، به دست آوردن آزادی کامل و خروج بی قید و شرط انگلیسی ها بود. در واقع نخستین بانیان نهضت هند، مسلمانان بودند. مؤسس پاکستان، محمد علی جناح نیز در اتحاد مسلمین و هندوها بسیار کوشید. سرانجام هند در سال 1945م (1324 شمسی) به استقلال رسید.
بر اساس سرشماری ها، هفده درصد مردم هند، مسلمان هستند. هفتاد در صد آن ها، سنی و پیرو مکتب حنفی اند. لکنهو که به عنوان یکی از بلاد مهم هند به شمار می رود، یگانه مرکز و کانون فعلی شیعه اثنی عشری در هند است. در این شهر، بخش مهمی از آثار شیعه از قبیل مساجد و حسینیه ها دیده می شود. شیعیان سراسر هند برای یافتن پاسخ مسائل دینی و علمی و حتی سیاسی به این مرکز مراجعه می کنند. مراسم عزای حسینی در ایام محرم و سایر مراسم ویژه شیعیان، هر سال در این ناحیه برپا می شود.
البته هم اکنون در تمام نقاط هند، شیعیان به چشم می خورند و هیچ شهری در هند وجود ندارد که شیعه در آن زندگی نکند. حدود 35 درصد مسلمانان هند، شیعی هستند که اکثر آنان اثنی عشری و تعداد کمی از آن ها پیرو فرقه اسماعیلیه اند.
در میان شیعیان هند، دانش مندان بزرگ، ادیبان و شاعران نامی، نویسندگان توانا، روزنامه نگاران، و کلا و حقوق دانان و شخصیت های عالی سیاسی به چشم می خورد که در سمت والی و راجه نواب مشغول به کارند.
مسلمانان هنگام اقتدار خود در هند آثار و بناهای جالبی از خود به یادگار نهاده اند. از نمونه های درخشان معماری اسلامی در هند، بنای عظیم تاج محل است که نمونه ای گویا از عظمت و پیشتازی معماری اسلامی است. این بنا از جذابیت های جهانگردی هند به شمار می آید.
هم اکنون جمعیت شیعیان هند سی میلیون نفر است که مراکز بسیاری برای فعالیت در اختیار دارند و برخی از آن ها می توانند فارسی هم صحبت کنند.
در هند، احزاب شیعه، مثل اتحاد المسلمین ، انجمن شرعی شیعیان، انجمن شیعه، انجمن علما و واعظین و ... فعالیت می کنند. مراکز مختلف فرهنگی و مدارس ویژه شیعیان هم در بخش های مختلف فعالیت دارند. با توجه به سطح زندگی مردم عادی هند، وضعیت مسلمانان و شیعیان بهتر است.
شیعیان هند مشکلات اقتصادی فراوانی دارند و اطلاعات مذهبی هم با وجود فعالیت مراکز مختلف، به آن ها کم تر می رسد. با این حال بعد از انقلاب اسلامی ایران، توجه به شیعیان و رشد فکری آن ها بیش تر شده است. متأسفانه شیعیان از نظر سیاسی، جایگاه ویژه ای ندارند، اما به دلیل موازنه موجود در قدرت، رای جامعه شیعیان در انتخابات عمومی هند بااهمیت است.